İmza kampanyalarının artık
miadını doldurduğunu düşünüyordum. Sokaklarda imza veriyoruz, internet
üzerinden imza veriyoruz. Buzulların erimesinin engellenmesi, 2B alanlarının
satışının durması, nükleer santral yapılmaması için imza veriyoruz. Bir eylem
biçimi olarak imza kampanyasını kullanmayan çok az toplumsal hareket vardır.
İster protestoyu ister hukuki mücadeleyi temel alsın bir çok örgüt/hareket imza
kampanyası yürütüyor. Bu tip bir eylem tarzında hareket istediği değişimi
yapacak kuruma, arkasına aldığı kitlenin desteğini gösterir. Bu bazen imza
sayısının çokluğuyla bazen de simgesel gücü olan kanaat önderlerinden bir
grubun katılımıyla gerçekleşir. Türkiye’de halihazıra herhalde binlerce imza
kampanyası yürütülüyordur. Yüzde kaçı başarılı olmuştur bilemiyoruz. Çoğu zaman
imza atıyoruz ama kampanyaların takibini yapmıyoruz, medyatik olanlar dışında
başarı hikayeleri duymuyoruz. Bu aslında garip değil çünkü sadece imza
toplamayla kazanılan mücadelelerin sayısı bir elin parmaklarını geçmez. Öte
yandan başarısız bir eylem tarzı olsa herhalde bu kadar sahiplenilmezdi diye
düşünüyor insan. Peki Türkiye toplumu siyasal bir eylem olarak imza
kampanyasına katılmaya nasıl bakıyor? 2001
verilerine göre Türkiye’de imza kampanyasına katıldım diyenlerin oranı yüzde 14,
katılabilirim yüze 42 ve asla katılmam diyenler %44.
Son zamanlarda gözlemlediğim bir
olgu imza kampanyalarında hareketlerin veya örgütlerin yanında bireylerin de
kendilerini uzaktan ya da yakından etkileyen bir kanunun, girişimin veya
yatırımın değişmesi veya durdurulması için imza kampanyalarını kullanabiliyor
olmaları. İmza.la, change.org, imzakampanyam.com sitelerinde 3 dakika içinde
kendi imza kampanyanızı düzenleyebiliyorsunuz. İşyerinizde veya sokağınızdaki
ulaşabileceğiniz tanıdık tanımadık insanların kat be kat fazlasına internet
yoluyla ulaşabilirsiniz. Tabii her zaman gerçekleşmiyor, imzacılarınızın sayısı
çok düşük de kalabiliyor. Başarınızı (imza sayısı) sizin siyasal ve sosyal
yeteneklerinize, ekonomik ve siyasal konjonktüre, elinizin altındaki
kaynaklara, sorunu nasıl tanımladığınıza ve çözümü nerede ve nasıl gördüğünüze/gösterdiğinize
bakıyor. Nükleer santral ihalesinin iptali için TBBM’ye teslim etmek üzere
toplamayı düşündüğünüz yüzbinlerce imza ile sokağınızın trafiğe kapatılmsı için
belediyeye verececeğiniz üç yüz imzayı toplarken yürüteceğiniz stratejiler ve kullancağınız
taktikler farklı olmak zorunda.
Dr. Barış Gençer Baykan
Bahçeşehir Üniversitesi-Betam
